Psychoterapia Gestalt, będąca terapią egzystencjalno-humanistyczną bazuje w główniej mierze na relacji między terapeutą, a klientem, czyli na tym, co na bieżąco dzieje się w gabinecie terapeutycznym. A w gabinecie odtwarza się to, co dzieje się w codziennych relacjach klienta – sposób, w jaki klient wchodzi w kontakt, jak przeżywa ten kontakt, co myśli o sobie, co myśli o drugiej osobie, z którą jest w kontakcie, jak sięga po swoje potrzeby i czy w ogólne, w jaki sposób wyraża emocje, które pojawiają się pod wpływem tego, co się dzieje w relacji. Na tej podstawie terapeuta rozpoznaje schematy relacyjne klienta – nabyte w dzieciństwie wzorce zachowań, według których klient buduje relacje w życiu dorosłym. To, co w dzieciństwie pełniło funkcje adaptacyjną, w dorosłym życiu może blokować i utrudniać kontakt z innymi. Psychoterapeuta pomaga rozpoznawać te blokady i wspiera klienta w budowaniu nowych udrażniających sposobów kontaktowania się ze światem.
W miarę postępowania terapii, między klientem, a jego terapeutą powstaje tzw. przymierze terapeutyczne, bazujące na poczucie wzajemnego zaufania i szacunku. Klient decyduje o tym, czym chce się w danej chwili zajmować. Terapeuta mu w tym towarzyszy pełniąc rolę aktywnego obserwatora – zarówno wspierającego, jak i konfrontującego. Dzięki temu klient ma szanse zobaczyć swoją problematykę z innej perspektywy, uświadomić sobie to, co do tej pory pozostawało nieuświadomione, wyrazić związane z przeżyciem emocje.
